پوتوس

 در این مطلب قصد داریم کمی در مورد گیاه پوتوس صحبت کنیم و با روش نگهداری و تکثیر آن آشنا شویم.

پتوس از خانواده گل‌شیپوریان ، جنس پوتوس‌ها و بومی جزایر سلیمان است. این گیاه را در گلخانه‌های گرم نگهداری و تکثیر می‌کنند، ارزش تزئینی آن مرهون رنگ‌های ابلق مرکب زرد تند و سفید مایل به کرم است.

 اين گياه آپارتمانی زيبا توانايي اين را دارد كه اتاق شما را تبديل به يك جنگل كوچك كند. برگ هاي قلبي شكل سبز تيره يا ابلق پوتوس روي شاخه هايي مي رويند كه بسيار سريع رشد مي كنند و خاصيت بالا رونده دارند. پتوس گیاهی برگ زینتی و آپارتمانی است. برگ ها قلبی شکل دارند. بسیاری ازگونه ها حالت بالارونده دارند و تا سقف بالا می روند.

پتوس شامل دو نوع است: پتوس برگ معمولی وپتوس برگ ابلق.

با اینکه هر دو مقاوم به سایه هستند، ولی نوع ابلق آن، نیاز به نور کمی بیشتر برای تشکیل رنگیزه دارد.

در صورتی که نور کافی دریافت نکند، برگ‌ها به سبزی گرایش پیدا می کنند. پتوس ها، درمنازل به راحتی قابل نگهداری هستند. نیاز به نور مستقیم خورشید ندارند، ودر صورت دریافت نور مستقیم، آفتاب سوختگی بصورت تاول و سوختگی روی برگ‌ها نمود پیدا می‌کند.

مقاوم به رطوبت کم محیط است و در صورتیکه رطوبت بسیار بالا باشد، برگ‌ها خیلی پهن و درشت می شوند.‌با اینکه به راحتی روی دیوارقابل هدایت است، اما ممکن است در قسمت های بالایی و نزدیک به سقف، در اثرتجمع گرما دچار سوختگی شود و در نتیجه گیاه بد شکل می‌شود.

میزان آبیاری پتوس:

 آبیاری 1 تا 2 بار در هفته و هر ماه ۱بار استفاده از کود مایع مناسبِ این گیاه است.

روش تکثیر:

این گیاه بالا رونده و زیبا، یکی از گیاهانی است که تکثیر آن با موفقیت بسیار همراه است. زمانی که ریشه دهی صورت میگیرد تحمل گیاه در مقابل آشفتگی کم می شود. بنابراین بهتر است قلمه‌ها ازابتدا در گلدانی کشت شوند که در آینده در آن رشد کافی کنند.

همچنین بهتراست قلمه‌ها را پس از ریشه دهی با کود مایع تغذیه کنند. برای تکثیر شما میتوانید قلمه‌ای انتهایی ساقه را به طول ۸تا ۱۰سانتیمتر، با یک چاقوی تیز جدا کنید و انتهای قلمه را در پودر هورمون ریشه زایی فرو برده و یا هر۳تا ۵قلمه را در گلدان با قطر دهانه ۹سانتیمتر، حاوی کمپوست بذر وقلمه، بکارید.

خاک را مرطوب کنید و گلدانها را در نور مناسب و دمای ۲۰درجه سانتیگراد نگاه دارید و با کیسه پلاستیکی شفاف بپوشانید. ریشه دهی یکماه یا بیشتر طول خواهد کشید. گیاهانی که در بهار تکثیر شده‌اند، انبوه‌تر و شکیل‌تر می‌باشند. این گیاه در محل گره ساقه، به راحتی تولید ریشه نابجا می‌کند. پس میتوان از محل همین گره‌ها قلمه گرفت و در ماسه قرار داد تا ریشه دار شوند. از تقسیم بوته هم می‌توان برای تکثیر آن استفاده کرد و در آب نیز ریشه دار می‌شود.

برای ازدیاد پوتوس به روش قلمه می‌توانید قطعاتی از قسمتهای ضخیم ساقه را به طول ده سانتی‏متر جدا نموده و در آب قرار دهید، وقتی قلمه‏‌ها ریشه زدند آنها را به گلدان منتقل کنید. هر چند بهار مناسبترین زمان برای ازدیاد پوتوس است اما درداخل آپارتمان هر زمانی می‏توان آن را تکثیر نمود. بهترین درجه حرارت برای ریشه‏ زایی قلمه‏ ها 21 درجه سانتی‏گراد است.

آنچه درباره گل اطلسی باید بدانید

گل اطلسی از خانواده Solanaceae دارای رقمهای یکساله و دائمی بوده و ومنشاء آنها قاره آمریکا است.

اطلسی پرپر حاصل دورگ گیری و اصلاح نژادی روی اطلسیهای کم پر بوده و گیاه بسیار جالبی است، چرا که رقمهای پرپر را میتوان با قلمه‌گیری نیز افزایش داد.

گلدهی اطلسی:

اطلسی از بهار تا پاییز گلدهی میکند. از زمان کاشت بذر تا گلدهی معمولا حدود 3 ماه طول می کشد.

نیازهای اطلسی:

به خاک حاصلخیز به نسبت سنگین و محل آفتابی نیازمند است. از نظر دمایی دامنه زیادی را تحمل میکند. (کمینه دمای حداقل 4 درجه مثبت ذکر میشود)‌ بذرها برای جوانه زنی به نور نیاز دارند. حذف گلهای پژمرده باعث گلدهی بیشتر و طولانی شدن دوره گلدهی میشود.

قطع جوانه انتهایی موجب رشد شاخه‌های جانبی و پرشاخه شدن گیاه میشود. دما در گیاه اطلسی با گلدهی ارتباط داشته و در دماهای بالای 20 درجه گلدهی بهتر از دماهای زیر 20 درجه انجام میشود.

آبیاری در رشد اطلسی نقش مهمی دارد. آبیاری بیشتر رشد بیشتر.

تکثیر اطلسی:

همانطور که در بالا ذکر شد اطلسیهای معمولی با بذر تکثیر میشوند ولی اطلسی‌های پرپر بوسیله قلمه یا دورگ گیری با رقمهای معمولی تکثیر میشوند.

چرا که در رقمهای پرپر اندامهای جنسی گیاه به گلبرگ تبدیل شده‌اند و این گیاه توانایی تولید بذر را از دست میدهد. اصلاحگران برای بذرگیری از اطلسیهای پرپر، گرده‌ها را از اطلسی پرپر برداشته و روی پایه اطلسی معمولی گرده افشانی میکنند.

در ارقام ابلق نیز از قلمه گیری استفاده میکنند. قلمه گیری از رقمهای پرپر در اواخر تابستان انجام میشود (در ماسه مخلوط با خاکبرگ) و در طی پاییز و زمستان در گلخانه نگهداری کرده و بهار آینده بعد از رفع شدن خطر یخبندان در باغچه میکارند.

کاشت اطلسی:

چون بوته اطلسی معمولا حجم پیدا میکند،‌ بوته‌ها را با فاصله حدود 30 سانتیمتر از همدیگر میکارند.

بذرها را در محل پرنور باید کشت بفرمایید (روزانه حداقل 6 ساعت نور دریافت کنند)، بوته‌ها 20-30 سالنتیمتر ارتفاع و 20-30 سانتیمتر پهنا پیدا میکنند. به دلیل حساسیت اطلسی به بیماریهای قارچی بوته‌میری بهتر است شبها پای گیاه آب نیایستد و آبیاری صبحها انجام شود. برای رسیدن به بهترین نتیجه کودیاری با کودهای کامل ماهانه یا دو هفته یکبار توصیه میشود. برای جوانسازی بوته‌ها سربرداری گاه به گاه توصیه میشود.

حداقل زمان لازم برای انتقال نشاءها به محل اصلی از لحظه کاشت بذر معمولا 6 هفته است. بذرها را در بسترهای دارای تهویه (متخلخل، و دارای بافت نرم و نفوذپذیر) پاکیزه، عاری از قارچها و آلودگیهای دیگر، به صورتی که همیشه مرطوب باشد کاشت بفرمایید. روی بذرها را نمیپوشانید (چون اغلب بذرها برای جوانه زنی به نور نیاز دارند). بوسیه سیستم مه‌پاش (میست) یا آبیاری از پایین گلدان آبیاری بفرمایید ولی آب اضافی از بستر باید خارج شود و گلدان غرق آب نباشد.  میتوان روی گلدان را با پوشش شیشه‌ای یا نایلونی پوشاند تا رطوبت حفظ شود. گلدان باید در محلی دور از نور مستقیم ولی با روشنایی کافی قرار داده شود. دمای بستر 20 تا 25 درجه برای جوانه زنی ایده‌آل است. در شرایط خوب جوانه‌ها در کمتراز یک هفته ظاهر میشوند.

وقتی جوانه‌ها ظاهر شدند پوشش نایلونی را بردارید، در طول جوانه‌زنی تنشهای محیطی به گیاهچه صدمه زیادی میزند و نباید اجازه بدهید محیط گرم و سرد شود یا بی آب بماند. پس از جوانه‌زنی گیاه را به محل پرنورتری منتقل نمایید. وقتی گیاه چهار برگه و بیشتر شد میتوانید از کودهای کامل بالانس شده مانند 18+18+18 استفاده فرمایید

آفات و بیماریهای اطلسی:

مهمترین مشکل در اطلسیها حساسیت به علف هرز سس (علف سرطان؛ علف هرز زرد رنگی که به شاخه‌های گیاهان پیچیده و از شیره گیاهی به صورت انگلی استفاده میکند). مشکلاتی با حشرات برگخوار، بیماریهای ویروسی مانند موزاییک توتون و موزاییک خیار، و بیماریهای قارچی در اثر رایزوکتونیا و اسکلروتینیا باعث ایجاد شانکر در پایین ساقه و نیز زرد شدن برگها میشود. ضدعفونی بستر میتواند جلوی بیماری بوته میری را بگیرد

کوددهی و تغذیه گل و گیاه آپارتمانی

- در هنگام خرید گیاهان آپارتمانی، از باغبان درباره نحوه آبیاری و کود دهی گیاه سوال نمایید.

- گیاهان علاوه بر آب احتیاج به غذا دارند. برای این منظور هر شش بار که به گلدان آب دادید یکبار باید به آن غذا بدهید .

- در حالت کلی چهار نوع کود برای گلها و گیاهان خانگی در بازار موجود است..

1.- نوع مایع:

که به سادگی مخلوط با آب به گیاه داده می شود.

2- کودهایی به صورت پودر:

قبل از آبیاری روی سطح گلدان می پاشیم و سپس گیاه را آبیاری می کنیم.

3- کود به صورت قرص:

کمی در سطح گلدان خاک را جابجا می کنیم و قرص را در آن قرار می دهیم و رویش را با خاک می پوشانیم.

4- کودهای میله ای شکل:

که به سادگی در خاک گلدان فرو می کنیم.

- بهترین زمان برای کود دادن به گیاهان ماههای فروردین و مهر است چون در این زمان رشد گیاه سریعتر انجام می شود.

- پوست تخم مرغ را کوبیده و به صورت گرد در بیاورید و با خاک گلدان مخلوط نموده به عنوان عالیترین کود گیاهان آپارتمانی از آن استفاده نمایید.

- تجربه نشان داده است که اگر هر چند وقت یکبار برای هر گلدان یک عدد قرص LD در آب حل نموده و به گلدانها بدهید در رشد آنها تأثیر بسزایی دارد.

آبیاری گلدانهای آپارتمانی

-به دلیل وجود کلر در آب لوله­ کشی بهتر است ظرف آب را 2 تا 3 ساعت در محیط خانه قرار داده و سپس برای آبیاری گل وگیاه آپارتمانی استفاده کنید و یا از آب کتری سرد شده استفاده نمایید.

-با یک میله فلزی خاک گلدان را بررسی نمایید. اگر با فرو بردن میله به خاک چیزی به آن نچسبید خاک گلدان خشک است و باید آبیاری شود. نیز می­توانید با فرو بردن انگشت خود در خاک به میزان 4 سانتیمتر رطوبت خاک را بسنجید.

- با مشاهده خشکی خشکی خاک گلدان اقدام به آبیاری نمائید. میزان آبی که هر بار به آن می­ دهید نباید زیاد باشد تا اضافی آن پایین از گلدان خارج شود. زیرا مواد غذایی موجود در خاک همراه آب اضافه از گلدان خارج می­ شود.

-برای آب دادن به گل­ ها از آبپاش مخصوص که لوله درازی دارد استفاده کنید. علاوه بر این باید آبپاش دیگری هم که آب را به صورت پودر در می آورد به کار ببرید و به خصوص در تابستان که گل های ظریف طاقت بی آبی را ندارند مرتباً غبارپاشی کنید و رطوبت لازم را برای آنها فراهم نمائید.

  -گل و گیاه آپارتمانی معمولاً در تابستان دومرتبه و در زمستان یک­ مرتبه در هفته نیاز به آب دارند.

-گل­ ها و گیاهانی که برگ­ های کرکدار دارند غبارپاشی نکنید، زیرا روی آنها لکه ایجاد می ­شود.

- هیچ گاه در نور شدید و گرم آفتاب روی یک گل اسپری نکنید. زیرا ذرات آب عدسی­ های محدب کوچکی تشکیل می ­دهند و باعث سوختگی گلبرگ­ ها و گل­ ها خواهند شد.

- هرگاه در روزهای گرم تابستان از آب دادن به گلدان غفلت نمودید و برگهای گلدان پلاسیده و ساقه هایش خم شده بودند، فوراً گلدان را در سطل پر از آّب قرار داده و گلدان داخل آب غوطه ­ور نمائید. به مدت 15 دقیقه گلدان را در همین حالت رها کنید و سپس خارج نمایید.

-اگر قصد مسافرت دارید و نگران بی­ آب ماندن گل وگیاه آپارتمانی خود هستید می ­توانید کف تشت بزرگ پلاستیکی یا وان حمام، حوله یا پارچه ­های پنبه­ای پهن کرده و رویش آب بریزید تا آب پارچه ­ها را احاطه کند. سپس تمام گلدان­ ها را روی آن بچینید و آب کافی بدهید. در غیاب شما آب به تدریج از سوراخ زیرگلدان ­ها جذب ریشه خواهد شد.

- نکته جالب اینکه می ­توانید پس از آبپز کردن تخم مرغ، از آب آن جهت آبیاری گلدان استفاده نمایید. زیرا به دلیل دارا بودن املاح معدنی بهترین آب برای گلدان­ های شما می ­باشد.

- اگر آبی که به گلدان می ریزید به سرعت از زیرگلدان خارج می ­شود، علت آن فاصله گرفتن خاک گلدان از بدنه می ­باشد. برای رفع این عیب یک میله فلزی را دور گلدان فرو ببرید و خاک را جابجا کنید.

گل و گیاه آپارتمانی

در این مطلب می­خواهیم به بیماری­ها، مشکلات گل وگیاه آپارتمانی بپردازیم.

·        ریزیش برگ:

دلیل اکثر ریزش­های برگی مسمومیت و آلودگی هوامی­باشد. میزان نشت گاز باید آنقدر کم باشد که برای انسان حتی قابل تسخیص نیز نباشد اما همین میزان، کافی است تا گیاه شما را هلاک کند. بعضی وقت ها نیز دلیل ریزش برگ ها تنش ناشی از جابجایی گیاه می باشد، مثل انتقال از یک محیط آفتاب گیر به یک محیط سایه دار.

·        زرد شدن برگ ها:

افراط در آبیاری ، رطوبت کم، تهویه نامناسب خاک به علت سخت شدن و سِله خاک، آفات( میلی باگ ها، حشرات فلسی، عنکبوت قرمز و ...) فرسایش خاک، آلودگی محیط با گاز می تواند علت زرد شدن برگ ها باشد.

·        قهوه ای شدن نوک برگ:

افراط در آبیاری، آفتای سوختگی و یا حمله حشرات می تواند باعث قهوه ای شدن نوک برگ ها شود.

·        کاهش رشد:

هوای گرم و خشک و کمبود آفتاب ممکن است باعث ضعف رشد شود.

·        پوسیدگی برگ ها:

آلودگی های قارچی باعث پوسیدگی برگ ها می شود.

·        پژمردگی یا پلاسیدگي :

کم قوتی خاک و کم آبی باعث پژمردگی گیاه می شود.

·        لکه دار شدن برگ ها:

آفتاب زیاد برای گیاهان سایه دوست و افراط در آبیاری باعث ظهور خال ها و لکه هایی روی برگ ها می شود.

تاثیر بی­ نظیرگل آپارتمانی و گیاهان در زندگی

حتی نگاه کردن به گل­ها به صورت معجزه­ایی احساس شادابی، طراوت و مثبت اندیشی در شما خواهد شد.

       با گسترش زندگی شهری و فشارهای کاری در جوامع پراسترس امروزی، آثار طبیعت را بسیار کمتر در زندگی روزمره‌مان حس می‌کنیم و به انسان‌هایی تبدیل شده‌ایم که همگام با حرکتی سریع به سوی متمدن شدن، به سرعت از طبیعت و زیبایی‌های آن فاصله می‌گیریم. این در حالی است که بازگشت به طبیعت از بهترین راه‌ها برای پیشگیری و درمان آثار زیان‌آور زندگی پرمشغله و صنعتی امروز ماست، چراکه طبیعت مادر انسان هاست و آغوش سبزش می‌تواند آرامش را به او بازگرداند.

شاید بی‌حوصله، کلافه و عصبی هستید، به گل و گیاهتان مراجعه کنید و آرامش بگیرید.نگهداری از گل آپارتمانی نتایج خوبی به همراه دارد:

  موجب سلامتی جسمانی و کاهش استرس می­شود

باغبانی و گلکاری و نگهداری از گل­های آپارتمانی منجر به افزایش فعالیت جسمی و درنتیجه افزایش ترشح اندروفین در بدن می­گردد. این امر موجب کاهش استرس خواهد شد.

اگر در منزل خود علاوه بر گل آپارتمانی، صاحب باغچه‌ای کوچک هستید و در آن یک یا چند درخت کاشته باشید با هرس کردن درختان و رسیدگی به گل­های آپارتمانی خود حرکات کششی خواهید داشت. نکته قابل توجه اینجاست که حرکات بدن و کشش اندام­ها هنگام آبیاری، تعوض گلدان، تمیز کردن برگ­های گل آپارتمانی، هرس و کوتاه کردن شاخ و برگ درختان، برابر با زمانی که شما دوچرخه‌سواری یا شنا می‌کنید. جالب است بدانید آبیاری گل آپارتمانی، تعویض گلدان،گل‌کاری در باغچه، کاشت درخت و ...  باتوجه به میزان فعالیت شما می‌تواند باعث سوختن 250 کالری در هر ساعت شود و همین امر در کنترل فشارخون و بهبود جریان خون و تنظیم سوخت و ساز بدن نقش بسیلر موثری خواهد داشت.

  نگهداری از گل آپارتمانی و فعالیت در باغچه سبب جذب ویتامین D می شود

     کسانی که در فضای باز مثل باغ، باغچه یا نگهداری از گل اپارتمانی در بالکن، باغبانی، درختکاری  و گل­کاری می­کنند، در معرض نور خورشید هستند که باعث افزایش ویتامین D در بدن آنها و جذب بیشتر کلسیم خواهد شد. بنابراین این امر در شادابی این افراد موثر است.

  علاقه بیشتر به مصرف میوه و سبزیجات

تحقیقات نشان می­دهد که کسانی که در زمینه نگهداری گل­های آپارتمانی و نیز کاشت درخت و گل فعالیت می­کنن، میوه و سبزی بیشتری نیز مصرف می­کنند و فرزندانی که در چنین فضایی زندگی می­کنند نیز بیشتر میوه و سبزی مصرف خواهند کرد.

منطقی است که همه ما قادر نخواهیم بود در فضای یک باغ بزرگ زندگی کنیم، اما می‌توانیم در گلدان از یک گل آپارتمانی نگهداری کنیم یا درون یک جعبه کمی سبزی بکاریم، حتی می‌توانیم چند گلدان برای کاشت سبزی روی پشت‌بام خانه خود داشته باشیم و نه‌تنها از کاشت و برداشت سبزی‌هایمان لذت ببریم بلکه سبزی‌های تازه خودمان را استفاده نماییم.

گیاهان عامل حس خوب افزایش انرژی و اعتماد به نفس

نگهداری از گل آپارتمانی، گل کاری و باغبانی و ایجاد محیطی دلپذیر باعث افزایش اعتماد به نفس و افزایش سطح انرژی در فرد خواهد شد. باغبانی و نگهداری از گل­های آپارتمانی موجب می‌شود فرد به‌دلیل خلق زیبایی، احساس غرور و رضایت کند.

از سویی دیگر، هنگامی که گیاهان به گل می‌نشینند، درختان رشد می­کنند و میوه می­دهند، سبزی‌ها آماده استفاده می­شوند، بوی معطر گل­ها حس خوبی در انسان ایجاد می­کنند، باغبان حسی از رضایت‌خاطر پیدا می‌کند و نتیجه زحمات خود را می‌بیند و این نتیجه مطلوب به نوعی برای فرد مانند پاداش کارهایش تلقی می‌شود.

    ایجاد آرامش در فرد

حتی نگاه کردن به گیاهان و لذت بردن از زیبایی­های آنها به ما کمک خواهد کرد روحیه نامتعادل و نا آرام خود را تغییر دهیم و به حالت تعادل برسیم. بنابراین این بار اگر بی‌حوصله، کلافه و عصبی بودید، سری به گل‌های باغچه یا گلدانتان بزنید تا دوباره آرامش پیدا کنید.